|
|
1394/10/29 سه‌شنبه
قاینات به مجموع شهر قاین و روستا ها و مناطق تابعه آن اطلاق می گردد.در کتاب احیاء الملوک که از کتب قدیمی است آمده که قهستان را سام ابن نریمان ساخت و عمده منطقه قهستان قاین است. در کتاب معجمالبلدان شهاب الدین یاقوت حموی آورده است که قهستان معرب کوهستان است و به معنیوجود جبال است. قاین نیز اسم پسر آدم صفی علیه السلام است که به قابیل تعریف شدهو برگرفته از قابیل و هابیل است که هر دو اسم وصفی است و به معنی گاودار و گوسفنداراست. بنابراین قاین در اصل قائین بوده و وجود ارتفاعات بلند منطقه مؤید این استکه منطقه قاینات منطقه دامپروری بوده است
قاینات به مجموع شهر قاین و روستا هاو مناطق تابعه آن اطلاق می گردد که بیشتر جمعیت آن را روستائیان تشکیل می دهند وچون با حرف الف و ت جمع بسته شده است به قاینات مشهور میباشد.
موقعیت تاریخی
شهرستان قاینات که در شمال استان خراسان جنوبی واقع شده است از سابقه تاریخی بسیار طولانی برخوردار است .
در کتاب باستان شناسان آمریکایی آمده،قاینات در دوران پارینه سنگی میانی زندگی غار نشینی داشته ودر غارهای فارسان،تجرگ،غارجوجه و غار خونیک آثار و بقایای زندگی غار نشینی مشهود است.
در بسیاری دیگر از کتب تاریخی همچون سفرنامه ناصر خسرو قبادیانی ،سفر نامه مارکوپولو،کتاب شهرستان های ایران،تاریخ قاین،سفر نامه سایکس،کتاب احیاء الملوک،تاریخ سیاسی خراسان،بهارستان آینی و کتاب اصطخری از تاریخ گذشته قاینات همچون آداب و رسوم و آیین و مذهب مردم قاینات مطالب زیادی آمده است.
مردم قایناتبه زبان فارسی دری سخن می گویند و از نژاد آریایی و پیرو آیین اسلام و اکثرا مذهب شیعه می باشند.
در قاینات آثار تاریخی بسیار ارزشمندی وجود دارد که گویای سابقه تاریخی این منطقه است.
مسجد جامع شهر قاین،مسجد جامع افین ،قلعه کوه(آرتاگوانا) و غارهای متعدد و ده ها اثر تاریخی دیگر گویای این مطلب است.
موقعیت جغرافیایی
شهرستان قاینات دومین شهرستان استان خراسان جنوبی به مرکزیت شهر قاین در شرق ایران و از شرق به شهرستان زیرکوه و از شمال به استان خراسان رضوی، از غرب به شهرستان سرایان و از جنوب یه شهرستان‌های درمیان و بیرجند محدود شده است.
وسعت شهرستان بیش از۷۵۰۲ کیلومتر با جمعیت ۱۱۱۳۴۲ نفر می باشد.
تقسیمات شهرستان
شهرستان قاینات دارای ۳ بخش به نام‌های مرکزی،، سده و نیمبلوک،۵ شهر به نام‌های قاین، اسفدن، آرین شهر، خضری دشت بیاض و نیمبلوک و تعداد هشت دهستان و ۱۶۱روستا میباشد
آب و هوا
شهر قاین در استان خراسان جنوبی و در عرض جغرافیایی ۳۳ درجه ۴۳ دقیقه و طول جغرافیایی ۵۹ درجه ۱۱ دقیقه قرار گرفته است. ارتفاع این شهر از سطح دریا ۱۴۴۰ متر می باشد. آب و هوای قاین به شدت تاثیرپذیر از ارتفاعات رشته کوه هایی است که در مجاور این شهر کشیده شده است. شرایط قرارگیری شهر قاین طوری است که در اوایل تغییر فصل سرد به عنوان سردترین نقطه ایران اعلام می گردد. به طور کلی تابستانی طولانی و زمستانی سرد از خصوصیات این منطقه می باشد.
تابش خورشید نسبتاً زیاد و در بسیاری از روزهای سال هوا صاف و آفتابی است. مقدار تاش خورشید به طور متوسط ۱۸۰ کیلو کالری در هر سانتیمتر مربع در سال است ( ۹ کیلو کالری بر سانتیمتر مربع در ماه دسامبر، ۲۵کیلوکالری بر سانتیمتر مربع در ماه ژوئن(
در روش کوپن این منطقه جزو مناطق سردسیر محسوب می گردد. تابش آفتاب در تابستان این منطقه زاید و در زمستان بسیار کم است از این رو زمستان ها سرد و سخت می باشد. مقدار بارندگی در تابستان به صفر می رسد. فصل بارندگی در قاین از آبان ماه آغاز و تا خرداد ادامه پیدا می یابد. نزولات جوی زمستان در ارتفاعات اکثراً به صورت برف می باشد. دروه فصلی بارندگی قاین دارایحداکثری در زمستان با ۵۹ درصد بارندگی سالانه می باشد. متوسط بارش سالیانه قاینات۱۸۰ میلی متر بوده و پربارانترین شهرستان استان می باشد. تغییرات درجه حرارت چه به لحاظ زمانی و چه به لحاظ مکانی در قاین زیاد است. سردترین و گرمترین ماه سال به ترتیب بهمن و مرداد می باشد. دامنه تغییرات متوسط درجه حرارت ماهانه در طول سال ۵/۲۳درجه سانتیگراد است. حداکثر و حداقل مطلق به ترتیب ۴۱ و ۲۸ درجه سانتیگراد بوده است. حداکثر متوسط رطوبت نسبی در ماه (بهمن ماه) با ۶۵ درصد و حداقل آن در ماه ژوئن )تیرماه) ۳۵ درصد است.
ایستگاه هواشناسی قاین بطور متوسط در طول دوره آماری خود دارای ۹۵ روز یخبندان میباشد که بیشترین روزهای یخبندان مربوط به ماه ژانویه (دی) است. عبور از آستانه حرارتی صفر درجه سانتیگراد بطور متوسط از اواخر اسنفد آغاز میشود و عملاً شروع گرما در این ناحیه دیرتر از دیگر مناطق خراسان جنوبی بوده و شروع سرما نیز در منطقه قاین زودتر اتفاق می افتد.
باد غالب این منطقه شرقی می باشد. باد غربی ۳ ماه و باد شمال شرقی یک ماه از سال را به خود اختصاص داده اند. آرامترین ماه از نظر وزش باشد ماه های آذر و دی می باشد. باد درجه دوم این منطقه باد غربی می باشد که در ماه های دی، بهمن، اردیبهشت مهر و آذر می وزد حداکثر سرعت باد غربی ۱۹متر بر ثانیه اندازه گیری شده است. مجموع ساعات آفتابی محاسبه شده ۳۳۴۲ ساعت در سال که دارای حداکثری در ماه جولای معادل ۵/۳۶۳ می باشد تغییرات زاویه تابش خورشید در روز اول دی ماه و اول تیرماه با توجه به موقعیت قاین بترتیب ۳۳ و ۸۰ درجه خواهد بود که برای یک دیوار جنوبی با ارتفاع ۳ متر معادل ۰۶/۱ و ۲۴/۹ متر عرض سایه آن خواهدبود. بنابراین در ظهر اولی دی ماه زاویه موقعیت خورشید ۳۳ درجه و عرض سایه دیوار ۳متری برابر ۲۴/۹ متر است. در ظهر اول تیرماه این زاویه برابر ۸۰ درجه و عرض سایه دیوار جنوبی با ارتفاع ۳ متر معادل ۰۶/۱ متر است. مقایسه شرایط منطقه با محدوده آسایش از نظر حرارتی در روز ماه های آبان تا اسفند ماه و در شب از اواخر شهریور تا اردیبهشت سال بعد سرد تعیین شده است.
وضعیت حرارتی منحصراً در روز و در ماه های فروردین و اردیبهشت در محدوده آسایش قرار گرفته است و بطور واقعی منحصراً شرایط در این دو ماه مناسب است. بطور کلی مطالعه انجام شده نشان می دهد که در تمامی ماه های سال برای تامین گرمایش و سرما بایستی امکاناتی را در ساختمان طراحی نمود. بررسی شرایط حرارتی دو ساعت به دو ساعت قاین نشان داد که خط حرارتی ۴- درجه سانتیگراد از پائیز و در ساعات صبح آغاز می گردد. افت حرارت در صبح ها و بعداز ظهرها از فصل گرمبه سرد به مراتب بیشتر از فصل سرد به گرم است که این مطلب به علت موقعیت مکانی خاص قاین است که میان ارتفاعات قرار گرفته است و ماه های تیر تا شهریور از ساعت ۱۱ الی ۱۶ساختمان های احداثی نیاز به یک دستگاه خنک کننده دارد.
۴۴درصد شهرستان کوهستانی است. و آب و هوای سردی دارد.بلند ترین قله به نام بام خراسان جنوبی، سیاه کوه در غرب بیناباج از توابع بخش نیمبلوک بالغ بر۲۸۵۷متر ارتفاع دارد.
وجود دهها کوه با بلندای بیش از۲۰۰۰متر موقعیت خوبی را برای کوهنوردی و گردشگری کوهستان برای علاقمندان فراهم نموده است.
سوغات شهرستان
جایگاه ویژه شهرستان در تولیدات کشاورزی استراتژیک از جمله زرشک و زعفران با پتانسیل صادرات
|
|